Ngày 15 tháng 11 năm 2022, Quốc hội khóa XV, kỳ họp thứ 4 thông qua Luật Phòng, chống rửa tiền. Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 3 năm 2023 và có một số điểm mới như sau:
1. Điểm mới về đối tượng báo cáo trong phòng, chống rửa tiền
Theo đó, các đối tượng báo cáo trong phòng, chống rửa tiền tại Điều 4 Luật Phòng, chống rửa tiền 2022 bao gồm:
- Đối tượng báo cáo là tổ chức tài chính được cấp giấy phép thực hiện một hoặc một số hoạt động sau đây:
+ Nhận tiền gửi;
+ Cho vay;
+ Cho thuê tài chính;
+ Dịch vụ thanh toán;
+ Dịch vụ trung gian thanh toán;
+ Phát hành công cụ chuyển nhượng, thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ, lệnh chuyển tiền, tiền điện tử;
+ Bảo lãnh ngân hàng và cam kết tài chính;
+ Cung ứng dịch vụ ngoại hối, các công cụ tiền tệ trên thị trường tiền tệ;
+ Môi giới chứng khoán; tư vấn đầu tư chứng khoán, bảo lãnh phát hành chứng khoán;
+ Quản lý Quỹ đầu tư chứng khoán; quản lý danh mục đầu tư chứng khoán;
+ Kinh doanh bảo hiểm nhân thọ;
+ Đổi tiền.
- Đối tượng báo cáo là tổ chức, cá nhân kinh doanh ngành, nghề phi tài chính có liên quan theo quy định của pháp luật thực hiện một số hoạt động sau đây:
+ Kinh doanh trò chơi có thưởng, casino, bao gồm trò chơi điện tử có thưởng; trò chơi trên mạng viễn thông, mạng Internet; casino; xổ số; đặt cược.
+ Kinh doanh bất động sản, trừ hoạt động cho thuê, cho thuê lại bất động sản và dịch vụ tư vấn bất động sản;
+ Kinh doanh kim loại quý và đá quý;
+ Kinh doanh dịch vụ kế toán; cung cấp dịch vụ công chứng; cung cấp dịch vụ pháp lý của luật sư, tổ chức hành nghề của luật sư;
+ Cung cấp dịch vụ thành lập, quản lý, điều hành doanh nghiệp; cung cấp dịch vụ giám đốc, thư ký công ty cho bên thứ ba; cung cấp dịch vụ thỏa thuận pháp lý.
Ngoài ra, tại Luật Phòng, chống rửa tiền 2022 bỏ quy định với các đối tượng quản lý danh mục vốn đầu tư; quản lý tiền mặt hoặc chứng khoán cho tổ chức, cá nhân khác.
2. Bổ sung nguyên tắc có đi có lại trong hợp tác quốc tế về phòng, chống rửa tiền
Nguyên tắc hợp tác quốc tế về phòng, chống rửa tiền theo khoản 1 Điều 6 Luật Phòng, chống rửa tiền 2022 như sau:
Tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, an ninh quốc gia, các bên cùng lợi, tuân thủ quy định của pháp luật Việt Nam và điều ước quốc tế mà nước Việt Nam là thành viên, thỏa thuận quốc tế giữa bên ký kết Việt Nam với bên ký kết nước ngoài.
Trường hợp giữa Việt Nam và nước ngoài chưa có điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế, việc trao đổi, cung cấp, chuyển giao thông tin trong hợp tác quốc tế về phòng, chống rửa tiền được thực hiện trên nguyên tắc có đi có lại nhưng không trái với pháp luật Việt Nam, phù hợp với pháp luật và tập quán quốc tế.
3. Bổ sung đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền
Theo đó, tại Điều 7 Luật Phòng, chống rửa tiền 2022 bổ sung đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền như sau:
Định kỳ 05 năm, NHNN chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành có liên quan thực hiện đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền và trình Chính phủ phê duyệt kết quả đánh giá, kế hoạch thực hiện sau đánh giá.
Việc đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền được thực hiện đối với cả hoạt động mới phát sinh có thể có rủi ro về rửa tiền.
4. Quy định cụ thể hơn về thông tin nhận biết khách hàng trong biện pháp phòng, chống rửa tiền
5. Bổ sung khách hàng có mức độ rủi ro về rửa tiền trung bình
6. Sửa đổi một số dấu hiệu đáng ngờ trong lĩnh vực chứng khoán, kinh doanh bảo hiểm, lĩnh vực trung gian thanh toán
Phòng Nghiệp vụ 1 - STP
