Ngày 01/4/2025, Chính phủ ban hành Nghị định số 80/2025/NĐ-CP tổ chức thi hành văn bản quy phạm pháp luật. Theo đó, Nghị định này gồm 04 chương và 19 điều, cụ thể như sau:
Chương I - Những quy định chung (gồm 03 điều, từ Điều 1 đến Điều 3)
Chương này quy định những nội dung mang tính khái quát về phạm vi điều chỉnh; nguyên tắc tổ chức THPL; kinh phí bảo đảm cho tổ chức THPL.
* Phạm vi điều chỉnh (Điều 1)
- Nghị định này quy định chi tiết khoản 3 Điều 59 Luật Ban hành VBQPPL về trách nhiệm tổ chức thi hành, theo dõi, sơ kết, tổng kết việc thi hành VBQPPL, báo cáo, cung cấp thông tin về tổ chức thi hành, theo dõi việc thi hành VBQPPL
- Nghị định này quy định các biện pháp thi hành Luật Ban hành VBQPPL về tổ chức THPL (sau đây gọi chung là tổ chức THPL) gồm:
+ Trình tự xây dựng và ban hành kế hoạch triển khai thi hành, theo dõi việc thi hành VBQPPL;
+ Trình tự hướng dẫn áp dụng VBQPPL, hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ thi hành VBQPPL;
+ Thu thập thông tin về thi hành VBQPPL;
+ Kiểm tra công tác tổ chức THPL;
+ Trách nhiệm và quản lý nhà nước về công tác tổ chức THPL.
+ Việc giải thích Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, giám sát VBQPPL được thực hiện theo quy định của Luật Ban hành VBQPPL và các quy định về hoạt động giám sát của Quốc hội, Hội đồng nhân dân.
+ Việc ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành, biện pháp cụ thể để thi hành VBQPPL, kiểm tra, rà soát, hợp nhất, hệ thống hóa VBQPPL, pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật được thực hiện theo quy định của Luật Ban hành VBQPPL và các quy định khác của Chính phủ.
+ Việc phổ biến, giáo dục VBQPPL được thực hiện theo quy định của pháp luật về phổ biến, giáo dục pháp luật.
* Nguyên tắc tổ chức THPL (Điều 2)
Lần đầu tiên những nguyên tắc cơ bản, đặc trưng của hoạt động tổ chức THPL được quy định cụ thể trong một VBQPPL, làm rõ hơn quy định tại khoản 2 Điều 59 Luật Ban hành VBQPPL “Tổ chức thi hành VBQPPL phải bảo đảm công bằng, nghiêm minh, nhất quán, kịp thời, hiệu lực, hiệu quả.”. Theo đó, Nghị định quy định 05 nguyên tắc tổ chức THPL:
- Khách quan, toàn diện, công khai, kịp thời, hiệu quả; đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục; có trọng tâm, trọng điểm.
- Bảo đảm sự phối hợp thường xuyên, chặt chẽ, có kiểm tra, giám sát giữa các cơ quan nhà nước, sự tham gia của cá nhân, tổ chức trong tổ chức THPL.
- Bảo đảm sự gắn kết giữa tổ chức THPL với xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật.
- Bảo đảm không cản trở việc thực hiện điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.
- Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong tổ chức THPL.
Chương II - Tổ chức THPL (gồm 11 điều, từ Điều 4 đến Điều 14)
Chương này quy định chi tiết và biện pháp thi hành về kế hoạch triển khai thi hành VBQPPL; Hướng dẫn áp dụng VBQPPL; Hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ thi hành VBQPPL; Tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ về VBQPPL; Tiếp nhận và xử lý kiến nghị về VBQPPL; Sơ kết, tổng kết việc thi hành VBQPPL; Báo cáo về tổ chức THPL; Cung cấp thông tin về tổ chức THPL; Kế hoạch theo dõi việc thi hành VBQPPL; Thu thập thông tin về thi hành VBQPPL; Kiểm tra công tác tổ chức THPL.
Chương III - Trách nhiệm tổ chức THPL và quản lý nhà nước về tổ chức THPL (gồm 02 điều, Điều 15 và Điều16)
Điều 15 Nghị định đã quy định theo hướng làm rõ trách nhiệm của các chủ thể trong tổ chức THPL, cụ thể là: (1) Chính phủ tổ chức thi hành Hiến pháp, Luật, Nghị quyết của Quốc hội, Pháp lệnh, Nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội, lệnh, quyết định của Chủ tịch nước; (2) Bộ, cơ quan ngang Bộ tổ chức THPL liên quan đến ngành, lĩnh vực trong phạm vi toàn quốc; (3) Cơ quan thuộc Chính phủ tổ chức THPL thuộc ngành, lĩnh vực được phân công; (4) UBND các cấp tổ chức THPL ở địa phương. Đồng thời, Nghị định cũng bổ sung quy định trách nhiệm của các chủ thể trong tham mưu, giúp tổ chức THPL ở Bộ, cơ quan ngang Bộ và địa phương.
Chương IV – Điều khoản thi hành (Gồm 03 điều, Điều 17 đến Điều 19)
Hiện nay, các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, địa phương đều đã ban hành Kế hoạch theo dõi tình hình THPL trong lĩnh vực trọng tâm, liên ngành và Kế hoạch theo dõi tình hình THPL năm 2025.
Vì vậy, để tạo điều kiện cho Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, địa phương tiếp tục thực hiện thống nhất theo các nội dung đã đề ra trong kế hoạch, Điều 17 (Điều khoản chuyển tiếp) Nghị định quy định: Kế hoạch theo dõi tình hình THPL trong lĩnh vực trọng tâm, liên ngành và Kế hoạch theo dõi tình hình THPL năm 2025 của bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, UBND các cấp tiếp tục được thực hiện theo Nghị định số 59/2012/NĐ-CP ngày 23/7/2012 của Chính phủ về theo dõi tình hình THPL (sửa đổi, bổ sung một số điều theo Nghị định số 32/2020/NĐ-CP) và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành có liên quan.
Về hiệu lực thi hành của Nghị định, khoản 2 Điều 18 Nghị định quy định: Nghị định số 59/2012/NĐ-CP ngày 23/7/2012 của Chính phủ về theo dõi tình hình THPL và Nghị định số 32/2020/NĐ-CP ngày 05/3/2020 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 59/2012/NĐ-CP ngày 23/7/2012 về theo dõi tình hình THPL hết hiệu lực thi hành từ ngày Nghị định này có hiệu lực, trừ trường hợp quy định tại Điều 17 Nghị định này.
Về trách nhiệm thi hành, Điều 19 Nghị định quy định: Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các tổ chức, cá nhân có liên quan chịu trách nhiệm thi hành Nghị định này.
Phòng nghiệp vụ 1-Sở Tư pháp
