Ngày 01/8/2025, Bộ Chính trị, Ban Bí thư Ban Chấp hành Trung ương đã ban hành Kết luận 183-KL/TW năm 2025 về tích cực triển khai vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, chuyển mạnh cấp cơ sở sang chủ động nắm, điều hành kinh tế - xã hội, quốc phòng an ninh.
Kết luận 183-KL/TW năm 2025, tại phiên họp ngày 1/8/2025, sau khi nghe và cho ý kiến về báo cáo của Ban Tổ chức Trung ương về tình hình, kết quả sau 1 tháng triển khai vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp từ ngày 1-31/7/2025 (Báo cáo 428-BC/BTCTW năm 2025) và Báo cáo giám sát của Ủy ban Kiểm tra Trung ương về vấn đề này, Bộ Chính trị, Ban Bí thư kết luận cụ thể:
(1) Cơ bản thống nhất với các nội dung, đề xuất, kiến nghị nêu tại Báo cáo của Ban Tổ chức Trung ương về tình hình, kết quả sau 1 tháng triển khai vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp từ ngày 1/7 đến ngày 31/7/2025 và Báo cáo giám sát của Ủy ban Kiểm tra Trung ương về vấn đề này.
Bộ Chính trị, Ban Bí thư tiếp tục ghi nhận và biểu dương các cấp ủy, tổ chức đảng, Đảng ủy Chính phủ, Đảng ủy Quốc hội, Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương, Ban Tổ chức Trung ương, Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Văn phòng Trung ương Đảng, Bộ Nội vụ, các bộ, ngành Trung ương, các địa phương, nhất là đội ngũ cán bộ cấp xã và các lực lượng tình nguyện, đoàn viên, thanh niên, sinh viên… đã rất tích cực, chủ động, nỗ lực, nêu cao tinh thần trách nhiệm;
Kịp thời hướng dẫn, tháo gỡ, khắc phục nhiều khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn triển khai vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, bảo đảm hoạt động thông suốt, hiệu quả.
(2) Yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng từ Trung ương đến địa phương tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện có hiệu quả các nghị quyết, kết luận, chương trình, kế hoạch công tác có liên quan, bảo đảm chính quyền địa phương 2 cấp tiếp tục vận hành ổn định, thông suốt, phục vụ người dân và doanh nghiệp ngày càng tốt hơn; đồng thời, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, tổ chức tốt đại hội đảng bộ các cấp theo đúng kế hoạch.
Các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị theo phân công triển khai thực hiện nghiêm túc, đúng tiến độ; tập trung khắc phục có hiệu quả kịp thời những tồn tại, hạn chế nêu tại Báo cáo giám sát của Ủy ban Kiểm tra Trung ương. Các cơ quan, đơn vị, địa phương phải hết sức chủ động, sáng tạo trong tổ chức thực hiện theo chức năng, nhiệm vụ được giao, không trông chờ, ỉ lại vào cấp trên.
Khi phân loại đơn vị hành chính phải dựa trên các tiêu chí, khoản 2 Điều 3 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 quy định cụ thể:
1. Phân loại đơn vị hành chính là cơ sở để hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng tổ chức bộ máy, chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức của chính quyền địa phương phù hợp với từng loại đơn vị hành chính.
2. Phân loại đơn vị hành chính phải dựa trên các tiêu chí về quy mô dân số, diện tích tự nhiên, điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và các yếu tố đặc thù của từng loại đơn vị hành chính ở nông thôn, đô thị, hải đảo theo quy định của Chính phủ.
Theo đó, khi phân loại đơn vị hành chính phải dựa trên các tiêu chí về quy mô dân số, diện tích tự nhiên, điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và các yếu tố đặc thù của từng loại đơn vị hành chính ở nông thôn, đô thị, hải đảo theo quy định của Chính phủ.
Chính quyền địa phương khi nhập các đơn vị hành chính cùng cấp được tổ chức, Điều 44 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 quy định tổ chức chính quyền địa phương khi nhập các đơn vị hành chính cùng cấp cụ thể:
- Trường hợp nhiều đơn vị hành chính nhập thành 01 đơn vị hành chính mới cùng cấp thì đại biểu Hội đồng nhân dân của các đơn vị hành chính cũ được hợp thành Hội đồng nhân dân của đơn vị hành chính mới và tiếp tục hoạt động cho đến khi hết nhiệm kỳ.
- Kỳ họp đầu tiên của Hội đồng nhân dân ở đơn vị hành chính cấp xã mới quy định tại khoản 1 Điều 44 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 do 01 triệu tập viên được Thường trực Hội đồng nhân dân cấp tỉnh chỉ định trong số đại biểu Hội đồng nhân dân của đơn vị hành chính cấp xã mới, đối với đơn vị hành chính cấp tỉnh mới thì triệu tập viên do Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ định, để triệu tập và chủ tọa cho đến khi Hội đồng nhân dân bầu ra Chủ tịch Hội đồng nhân dân của đơn vị hành chính mới.
- Hội đồng nhân dân của đơn vị hành chính mới quy định tại khoản 1 Điều 44 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 bầu các chức danh của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân theo quy định tại Điều 36 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 và hoạt động cho đến khi Hội đồng nhân dân khóa mới được bầu ra./.
Ngọc Phụng
